Λιδορίκι, 29 Αυγούστου 1944
'Eντονη είναι η παρουσία και η δράση, την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, των κατοίκων της περιοχής απέναντι στην Γερμανική κατοχή. Το Λιδορίκι κάηκε στις 29/8/1944 από τους Γερμανούς όπως και το Αιγίτιο και αποτελούν σύμβολα του αγώνα και της αντίστασης στους Γερμανούς εισβολείς.
Επίσημος δικτυακός τόπος Λιδορικίου: http://www.lidoriki.gr/
Η ευρύτερη περιοχή του Δήμου Λιδωρικίου έχει να επιδείξει πλούσια δράση κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Εθνικής Αντίστασης των κατοίκων της περιοχής απέναντι στη γερμανο-ιταλική κατοχή. Ειδικότερα τα χωριά Αιγίτιο (παλιά ονομασία Στρούζα και σήμερα οικισμός του Τοπικού Διαμερίσματος Πενταπόλεως) και Βραΐλα πυρπολήθηκαν και καταστράφηκαν ολοσχερώς στις 23/7/1943 από τους Γερμανούς κατακτητές, ενώ οι κάτοικοί τους οδηγήθηκαν πεζοί ως όμηροι στην Αθήνα για ένα σχεδόν χρόνο.
Το χωριό Καρούτες αποτελεί σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης. Στις 5/8/1944 ένοπλες εθνικές αντιστασιακές ομάδες, σε συνεργασία με συμμάχους σαμποτέρ, παγίδεψαν ένα τάγμα 250 επίλεκτων Γερμανών στρατιωτών και το εξολόθρευσαν. Στην φονική αυτή μάχη σκοτώθηκαν περισσότεροι από 100 Γερμανοί μαζί με τον διοικητή τους. Περισσότεροι απ’ τους νεκρούς υπήρξαν οι αιχμάλωτοι. Επίσης, σκοτώθηκαν 29 αντάρτες και 3 Καρουτιανοί πολίτες. Λόγω της έντονης αντιστασιακής δράσης που αναπτύχθηκε στην περιοχή, οι Καρούτες πυρπολήθηκαν και καταστράφηκαν ολοσχερώς απ’ τα κατοχικά στρατεύματα τέσσερις (4) φορές. Επίσης, κατά την ίδια περίοδο πυρπολήθηκε και καταστράφηκε το χωριό Σκαλούλα, που σήμερα αποτελεί οικισμό του Τοπικού Διαμερίσματος Πεντάπολης.
Οι Γερμανοί κατακτητές, για να εκδικηθούν για τη δεινή ήττα που υπέστησαν στη φονική Μάχη των Καρουτών στις 5/8/1944, επανήλθαν πιο οργανωμένοι, ενισχυμένοι και αποφασιστικοί, κατέλαβαν στις 29/8/1944 το ανταρτοκρατούμενο Λιδωρίκι (έδρα του σημερινού Δήμου και πρωτεύουσα της Επαρχίας Δωρίδας) και στη συνέχεια το πυρπόλησαν.
Συγκεκριμένα πυρπόλησαν 489 κτίρια (320 σπίτια και 169 αχυρώνες και στάβλους) και σκότωσαν πέντε ανήμπορους ηλικιωμένους που παρέμειναν στα σπίτια τους, νομίζοντας ότι θα τους σεβαστούν. Οι άλλοι κάτοικοι, για να διασωθούν, κατέφυγαν στα γύρω ορεινά και σε άλλα χωριά.
Το Λιδορίκι, οι Καρούτες, το Αιγίτιο, η Βραΐλα και η Σκαλούλα, αποτελώντας σύμβολα του αγώνα και της αντίστασης στους Γερμανούς εισβολείς, έχουν χαρακτηρισθεί Μαρτυρικά Χωριά με αντίστοιχα Προεδρικά Διατάγματα και ο Δήμος Λιδορικίου συμμετέχει στο Δίκτυο Μαρτυρικών Δήμων της χώρας.
Τα ως άνω χωριά του Δήμου μας, πάνω απ’ τα ερείπια και τις στάχτες που άφησαν τα ναζιστικά στρατεύματα, ξαναχτίστηκαν και ειδικότερα το Λιδορίκι έχει σήμερα μεταβληθεί σε μία σύγχρονη κωμόπολη, με σεβασμό στις ιστορικές καταβολές και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική.